Margarido(-di-fueio-en-cougnet)
Leucanthemum cuneifolium
Asteraceae Compositae
Nom en français : Marguerite à feuilles en coin.
Descripcioun :La margarido-di-fueio-en-cougnet trachis en mountagno dins lis Aup dóu miejour. Fai uno souleto flour coumpausado sus sa cambo que porto gaire de fueio. Se recounèis à si fueio en cougnet à la baso e di proun dentado (fotò), alor que li bratèio de la flour soun bourdado de negre. Pèr d'ùni farié partido de la meno L. adustum, pamens nous sèmblo bèn caraterisado dóu poun de vist mourfoulougi.
Usanço :Emai aguèsson pas trop d'usanço, li margarido soun manjadisso : flour, jóuini fueio e racino. Soun peréu vertuouso : fan pissa e susa, soun bono contro lis espaime e ajudon à digeri.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leucanthemum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Leucanthemum cuneifolium Legrand ex H.J.Coste, 1903
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753